ICهای راه انداز
(Driver)
در این جلسه قصد داریم درباره عملکرد دو دسته از IC های بسیار پر کاربرد در الکترونیک صحبت کنیم
بافر
بسیاری از المانهای الکترونیکی و به خصوص IC های دیجیتالی، قابلیت جریان دهی محدودی دارند و قطعاتی مانند موتور، لامپ ، رله و ... که مصرف جریان زیادی دارند را نمی توان مستقیم به آن ها متصل نمود.
علاوه بر این در بعضی مدارات ممکن است خروجی یک IC به ورودی چند IC دیگر داده شود، برای هر IC پارامتری به نام Fan-Out تعریف می شود که مشخص می کند خروجی IC به ورودی چند IC می تواند داده شود. در بعضی موارد که تعداد اتصالات بیشتر از Fan-out آی سی باشد، IC نمی تواند جریان لازم برای تغذیه تمام خروجیهایش را فراهم کند و خروجی اش افت می کند. در چنین مواردی می بایست از IC های بافر استفاده نمود، به عبارت دیگر Fan-out بافرها بسیار زیاد است.بافرها 2 وظیفه مهم را انجام می دهند:
1- منطقی کردن ولتاژ ورودی: اگر ولتاژ ورودی بین 2.5-0 ولت باشد، بر روی خروجی مربوطه ولتاژ 0 قرار گرفته و اگر بین 5-2.5 ولت باشد، 5 ولت روی آن قرار می گیرد. در حقیقت بر روی پایه های خروجی همواره ولتاژ 0 یا 5 ولت (وابسته به ولتاژ ورودی) قرار می گیرد. (درباره ولتاژ منطقی در بخش دیجیتال توضیح خواهیم داد)
2- تقویت جریان ورودی ها بر روی خروجی ها:
پرکاربردترین بافر در کار ما آی سی 74245 می باشد که یک آی سی 20 پایه بوده و در آن 8 بافر مجزا تعبیه شده.ترتیب پایه های این IC در شکل زیر آمده است. (هر فلش سبز 2طرفه یک بافر را نشان می دهد)
پایه 19 پایه "Enable" یا فعال ساز نام دارد، اگر این پایه به زمین (0 منبع تغذیه) وصل شود، بافرها فعال می شوند و اگر به 5 ولت متصل شود، بافرها خاموش می شوند.(در شکل بالا، مثلاً A0 و B0 یک بافر هستند)
پایه 1 نیز که پایه جهت یا "Direction" نام دارد، جهت بافرها را نشان می دهد. مثلاً اگر DIR به زمین متصل شود، جهت بافر از B به A (یعنی B ورودی و A خروجی است) و اگر به 5 ولت متصل شود، جهت بافر A به B می شود(یعنی A ورودی و B خروجی است).
پایه 20هم به 5 ولت و پایه ی 10 هم به زمین یا 0ولت متصل می شود.
ICهای راه انداز(Driver)
برای راه اندازی بسیاری از قطعات مانند موتورهای الکتریکی پرتوان، پمپ آب و...، معمولاً جریان خروجی المان های الکترونیکی(حتی بافرها) ناکافی بوده و نیاز به تقویت جریان دارد. قبلاً آموخته بودیم به وسیله ترانزیستور می توان این کار را انجام داد، در این جلسه با آی سی L298 آشنا می شویم که قابلیت راه اندازی 2 قطعه(مثلاً 2موتور) را به صورت همزمان دارد.همان طور که در شکل می بینید، یک قطعه فلز در پشت این IC تعبیه شده تا با استفاده از انتقال گرما از IC به محیط، مانع گرم شدن بیش از حد IC شود، این قطعه Heat sink نام دارد، گاهی برای اطمینان بیشتر از یک Heat sink کمکی نیز استفاده می کنیم، به این صورت که Heat sink به وسیله پیچ بهHeat sink خود IC بسته می شود.
این IC یک پایه ورودیِ ولتاژ دارد که هر ولتاژی به این پایه وصل شود، مستقیماً به موتور یا هر المانی که به IC متصل شده باشد منتقل می شود. این پایه VPS نیز نام دارد (Variable Power Supply).
ترتیب پایه های این IC در شکل زیر توضیح داده شده است.
این آی سی 15 پایه می باشد.
برگرفته از سایت های : دانشجو و دانشنامه رشد
تنظیم برای تبیان: سیدخاموشی